*68
Å LEVE
Siglaren byrja som amatør.
Hobbyen vart karriere.
Med arbeid kom framgang.
Så fekk han fred
på ei reis utanfor Jæren.
Fritida øydelegg nok mange liv.
Fritida er jo livet.
Men sæle er dei som i arbeidet
også finn tid til å leva.
Vårt folk er ein fritidssivilisasjon.
Korleis kan vi hjelpe oss sjølve og andre?
utan å stå på.
Vi må vere tunge vekter i samfunnet.
Vi må sjå.
REISEKOFFERT
Ein dag i mai, ein dag med skog,
eg køyrde tog.
Det var ein bryllaupsdag i mai
og brur og brudgom køyrde hest.
Eg såg og såg eit anna land.
Flagga reiste seg
og bjørka spratt i alle tun.
Eg køyrde tog med koffertlass,
eg skulle av stad å finne meg eit bu.
Eg tråla Vestfold og Telemark,
Oppland og Akershus.
Eg skulle finne eit menneske,
eg skulle finne meg sjølv ein stad.
Eg måtte sette i eit ulvehyl.
Så vart det fred i mai.
Krigen var slutt, og alle reiste
kvar til sitt.
Eg hadde min koffert.
Eg skulle ut å sjå.
Det gav meg kjærleik og fedreland.
*69
PUBERTET
Alt ved deg
er spanande dikt.
Tru ikkje du tel dei vonde
for gode.
Steinalderdraumen må vekse
til du kjem att,
mogen i huset
og boka du skriv.
Identitet,
sjølvpinslepubertet.
Liljekonvall
i ein spegel.
Du elskar som kniven,
ein kjærleg blom.
UFRED
Mange går med ufred i blodet,
mange finn ikkje heim.
Dei er redde, dei leiter etter noko,
dei veit ikkje kva.
Spørjande går dei langs bryggekanten,
spørjande står dei i parken.
Dei rusar seg for å gløyme,
så dett dei.
Ein dag må dei stupe og ramnane kjem,
likskjortene vert bretta ut,
så får dei fred.
Men freden i livet er kjærleiksbrev.
Det kjem kvar dag med eit smil,
med eit ord frå ein ven.
Sørgjegalne spring ungane etter urene
og leiter.
Dei og skal finne fred ein dag.
*70
BODORD
Du skal ikkje rope i rømda.
Rømda gjev ikkje svar.
Du skal ikkje teikne verda.
Ho vert ikkje betre kvar.
Du skal ikkje hungre og fryse.
Vesalt er livet ditt då.
Men, stå opp i din ungdom lyse,
spegla mot himmelen blå.
Der skal du sanne dei orda
hjarta ditt legg i kne.
Og hugen skal vekse på jorda,
og jorda skal ein gong få fred.
Men fyrst skal du stelle ditt eige
og blomen og heimen og slikt –
som farsarven gav deg i eige
då livet vart røyndom og plikt.
Plikt til å vere menneskebarn.
Det bodet går aldri i gløyme.
Nå skal ditt minne slå rot i jarn
og blodet i hjarta strøyme.
Nå skal du vite kven du er
i striden på jorda om makta.
Du skal leggje korset på panna di her
før domedag, siste natta.
SKAPAR – SKAPNING
Ikkje sei at eg fann deg.
Du var all min song.
Døydde du, var vegen borte,
og berre død og dom.
Ikkje sei at du gjekk frå meg.
Ingen veit vegen du for.
Dagen ropar: eg fekk sjå deg
i eit veldig kyrkjekor.
Arme, arme skapning, skapar,
bru mellom død og liv.
Draumen om ein himmelboge
vert til krossar i vår tid.
*71
LIVET
Her er eg. Ein mann og eit minne.
Ingenting anna er liv.
Ho eg eigde, har reist sin veg.
Eg kjenner vegen ho for.
Alt mitt har eg bore.
Eg går inn i ei anna natt.
Her har eg ein gong vore.
Nå er eg einsleg att.
Berre ein mann og eit minne.
Fattig gjennom døra her.
Eg går som ein bauta, i blinde.
Livet er verda for meg.
HAR DU SLEKT
Er du i slekt med tida?
Du kan få det vondt
og ligge sjuk.
Ingen spør etter deg.
Du har feber og fell i uvit.
Er det slik vi skal ha det
mot år 2000?
Toget går og toget kjem.
Nokon reiser til
og nokon frå ein stad.
Men vi er her.
Slekta er her for å hjelpa deg
med krambua.
Alle må klare seg sjølve.
Vi må tenke sjølve.
Eller, skal vi selgje huset
og flytte ned i kjellaren?
Vi som har slekt, treng ikkje det.
Vi kan gå vegane våre
og heise flagget
når einkvan i slekta har dagen.
*72
DET ER SYND
Han trur ikkje Gud lever.
Augo til denne mannen er svarte som kol.
Han har det travelt,
og har ikkje tid til å høyre
kva Gud har å seie til han.
Det er synd at nokon har det så travelt.
Gud har tid,
men vi har ikkje tid?
Korleis prioriterer vi tida?
Det er betre å døy
enn å gå blind på jorda.
KJELLARDIKT
Når det er mørkt i kjellaren,
slår vi på ljoset.
Vi set oss til ved peisen og tenkjer
på dagen og morgondagen.
Vinden blæs og borna syng.
Eg skriv dikt, sjåardikt.
Det er langt fram
for den som ikkje er fødd.
Eg tenkjer nokon går forbi i kveld
Det snør.
Ein klassekamerat skal gifte seg.
Eg har eit vindauge og sjå i,
eit glas for mitt auga.
VÅR
Nå er det vår. Nå er det vår igjen.
Og knoppar sprett, som før ein gong.
Og flagget går til topps.
Vi feirar dagen din og min. Og sola skin.
Nå er det vår for alt som er.
Og verda mi er kjærleiken: frukt og bær.
*73
KJELDA
Eg kjem ikkje frå deg.
Kjelda bitt meg
på vegane sine.
Eg kan ikkje sjå deg.
Kjelda finn meg
på vegane sine.
Eg kan ikkje få deg.
Kjelda held meg
med hendene sine.
NATTDIKT
I natt gjekk eg ut,
i natt var eg der i romet.
Eg dikta ei stjerne i natt.
Eg høyrde endelaus musikk.
Eg gjekk i livlause rom,
på ei frosen myr.
Her kunne eg ha frose i hel,
men eg fann heim i tide.
Eg ser isrosene på vindauga,
eg ser stjernene inni meg.
Så frosen var eg,
men kjærleiken tinte isfjellet.
Eg fekk stige inn
med Jakob-stigen.
TÅRER
Tårene trillar på Vesla sitt fang.
Uskyldig og søt kan ho sove.
Nå drøymer ho vel om ein gåtefull mann?
Og hjarta er som ein eplehage,
Og lyset stig til ein rosenkrans
Og doggar auga, som livet bandt.
Nå er ho engel i Paradis, og kan ikkje gråte.
*74
Å SJÅ
Å sjå er å dikte.
Å sjå er eit kall.
Å sjå er å bryte igjennom eit skal.
Å sjå, det er livet
bak det tapte.
Å sjå, det er frøet
som Gud skapte.
Å sjå, mine brør,
det er å eige.
Å sjå er å vinne
veg til ei stjerne.
Å sjå, mine systrer,
det er å reise.
Å sjå, det er målet,
flagget vi heiser.
Det høyrest
så kaldt og blått.
Men i himmelkvelven
er gudeslott.
Her kjenner vi kvarandre,
vi et og teier i lag.
Vi er som ein mur av ånder,
fyrtårn i himmelrømda.
BÅL
Det brenn eit bål i skogen.
Snart brenn den heile verd.
Det brenn eit bål i hjarta
For kjærleiken.
Det brenn ei sol i vest ein stad,
Og gamle raunar brenn.
Det brenn i gras og einer, lyng,
Og våren kjem.
*75
BLOMAR I GRAS
Ho heiter Monica. Ho er fire år.
Ho plukkar blomar
og gjev dei til far.
Om morgonen ser ho blomane i eit glas
på kjøkenbordet.
Ho drikk mjølk og seier: far,
blomar veks i gras.
Det vert fint ver i dag.
Det stod i avisa.
Veret kom frå Nord-Atlanteren.
Graset legg seg.
I morgon slår dei vollen.
Monica græt over blomane.
Det er slik, seier far.
No kan kyrne gle seg på båsen.
Vi kan drikke mjølk og syngje:
Kua mi…
KRISTIAN
Du er son til far,
du er guten til mor.
Kristian er ein gromgut.
Ei stjerne har sett ned til han.
Støtt sit Kristian på trappa og ber:
Sol og skugge og alle englar græt.
Gjev meg ljos og ei hand,
gjev meg ein veg å gå.
Kristian veit det er trøyst i ord.
Kristian trøystar seg sjølv.
Ingenting kan øydeleggje jorda
så lenge det finst born, seier Kristian.
*76
SJÅ, SJÅ
Ordet, dette sjåarordet
blæs med vinden
kvar dag.
Sommarsol i skogen,
månesigd på bøen.
Noko å brenne for,
nokon å vere glad i,
nokon å spørje.
Dei seier det skal kome snø.
Dei ser kvite fjell
og storm i havet.
Så kjem stormen,
og snøen fyk.
Eg ser ein båt,
min båt.
VIND
Det talar i vinden, det syng.
Kvar morgon høyrer eg gauken,
Og blomane smiler.
Småfolket stabbar i veg,
Og skulen er neste steg.
Så skal dei fly over heile verda.
Det vert haust, og tåka lettar.
Hesten kneggar, fuglar syng.
Høyet er på låven.
Opp å kveikje, sundagsvarmen,
Vere sterk i sol og vind,
Sjå at vegen fram er målet,
Aldri gi opp, vere tru.
*77
JÆRKVELD
Vegen til Jæren, slekta,
orda og vinden.
Kven kjenner ikkje Garborg, kven
kjenner ikkje Torvald Tu?
Kven er ikkje i slekt med Theodor Dahl?
Kven møtte ikkje Jon Line?
Jæren med alle lyngvollane,
alle strandsteinane. Jæren med alt
som er tungt og fast og godt.
Dette Jæren møtte eg, dette Jæren
som rulla inn frå havet,
dette helgekledde havet
og himmelen.
Eg er på Høg-Jæren. Eg ser landet
som er flatt og fint, festkledd
til ein ny dag med vipelåt.
Eg ser meg sjølv i kveld
saman med slekta,
og høyrer hestetramp og sauebjeller.
Kyrne tygg drøv. Dei er mette.
Kjerrene rullar på vegen.
Snart er det min tur.
Eg let att grinda.
DIKTAR
Det går ein diktar, i eit anna land,
Og smattar på eit ord.
Utvilsamt tek han etter deg
Og speglar ord i sjel og sinn.
Slik veks ein diktar, steg for steg,
Og snart så reiser verda seg
Og glor mot høge tindar.
Ein diktar er blitt fødd, ein bror,
Og alle skriv eit vers på jord
Og syng sitt eige namn, og ler,
Og speglar sine venner.